Zastanawialiście się kiedyś jak to jest , że raz za transport płaci Nadawca, raz Odbiorca, transport zamawiamy spod drzwi, z portu, do portu .. ?
Każdy kto miał do czynienia z transportem w zakresie działalności firmy na pewno spotkał się z różnymi określeniami np. EXW, DAP, FOB..
Jak to ze skrótami bywa, coś na pewno muszą oznaczać 😊
W 1936 roku Międzynarodowa Izba Handlowa ICC spisała i opublikowała Kontrakt dla Międzynarodowej Sprzedaży Dóbr – International Commercial Terms – potocznie reguły/warunki INCOTERMS – i to jest właśnie zbiór tych skrótów, nowelizowany regularnie co 10 lat.
Reguły dzielą koszty i odpowiedzialność pomiędzy kupującym a sprzedającym, a ponieważ ustalenia między stronami mogą być przeróżne, tych reguł jest dosyć sporo. W bieżącym roku 2020 dokonano ich kolejnej nowelizacji – dlatego też postaram się Wam przybliżyć znaczenie i różnice tych reguł.
Jakie zmiany naniosły reguły 2020 względem obowiązujących 2010?
- List przewozowy w regule FCA
- Podział kosztów
- Przewóz własnymi środkami transportu stosując FCA, DAP, DPY czy DDP
- Zmiana DAT na DPU
- Wymogi związane z bezpieczeństwem integralne z obowiązkami i kosztami przewozu
- Noty wyjaśniające dla użytkowników Incoterms
Incoterms określają:
- Obowiązki sprzedającego i kupującego
- Odpowiedzialność stron za organizację transportu i odprawy celnej
- Pozyskanie dokumentów eksportowych i importowych
- Stopień ryzyka pomiędzy stronami procesu oraz moment przejścia ryzyka ze sprzedającego na kupującego
- Miejsce oznaczenia jako miejsce dostawy
- Podział kosztów pomiędzy stronami
UWAGA ! -> wybrana reguła Incoterms nie stanowi umowy sprzedaży ani przeniesienia własności sprzedawanych towarów
UWAGA ! -> po wyborze odpowiedniej reguły, na fakturze sprzedażowej należy ją zapisać w formacie np. FOB Shanghai Incoterms 2020 (w przeciwnym razie możemy mieć problem ustalić wg której zasady ma zastosowanie umowa przewozu)
PODZIAŁ REGUŁ:
Wyszczególniamy 4 główne grupy – C, D, E i F .
Podział wynika ze względu na ponoszone opłaty, ryzyko, formalności a także kwestie eksportu i importu.
GRUPA C – Main Carriage Paid
Do grupy należą następujące reguły: CFR, CIF, CPT i CIP
- Sprzedawca zawiera umowę przewozu ze spedytorem i ponosi koszty, odpowiada za odprawę eksportową
- Ryzyko – przechodzi na kupującego w momencie nadania towaru
- Kupujący ponosi pozostałe koszty wynikłe po dokonaniu załadunku
GRUPA D – Arrival
Do grupy należą reguły: DAP, DPU i DDP
- Sprzedający dostarcza towar do portu lub określonego miejsca przeznaczenia
GRUPA E – Departure
W grupie E znajduje się jedynie reguła EXW
- Sprzedawca udostępnia towar kupującemu w punkcie wydania. Dodatkowo sprzedawca nie ponosi ryzyka odprawy eksportowej ani załadunku (wystawia za bramę i zamyka drzwi 😊)
GRUPA F – Main Carriage Unpaid
Do grupy należą reguły: FCA, FAS i FOB
- Sprzedawca dokonuje odprawy eksportowej, jednocześnie nie ponosząc kosztów transportu ani ubezpieczenia
Graficznie reguły przedstawiają się w następujący sposób:

EXW – najmniejsze zaangażowanie i odpowiedzialność sprzedającego. Kupujący ponosi wszystkie koszty od miejsca pozostawienia towaru do dyspozycji aż do miejsca docelowego.
FCA – sprzedający ponosi koszty załadunku, transportu oraz ubezpieczenia do momentu przekazania towaru pierwszemu przewoźnikowi, którego wskazuje Nabywca. Istnieją dwie możliwe opcje przekazania towaru tj.: towar przekazany fizycznie np. kurierowi w miejscu należącym do sprzedającego (plac, magazyn) lub towar przekazany w miejscu wskazanym w umowie sprzedaży, a który nie należy do sprzedającego (np. port) – warunek w opcji drugiej – sprzedający nie zajmuje się wyładunkiem towaru.
CPT – sprzedający opłaca fracht do uzgodnionego miejsca, ryzyko i dalsze koszty ponosi Nabywca w momencie przekazania towarów przewoźnikowi. Miejsce przekazania towaru jest bardzo istotne i należy je zawrzeć w umowie sprzedaży.
CIP – zasadnicze koszty transportu oraz ubezpieczenia pokrywa sprzedający. Ubezpieczenie powinno być zgodne z Institue War Clauses, Institute Strikes Clauses lub podobnymi klauzulami. Ważne są tu dwie lokalizacje a mianowicie miejsce, w którym towary są dostarczane w celu przeniesienia ryzyka ze sprzedawcy na nabywcę oraz miejsce przeznaczenia towaru, czyli punkt, do którego dokonywany jest przewóz.
DAP – towar dostarczony jest do konkretnego miejsca za co odpowiada sprzedawca. Rozładunek po stronie kupującego. Zalecane jest zawarcie umowy ubezpieczenia towaru przez każdą ze stron.
DPU – nowa reguła, która zastąpiła dotychczasową DAT. Sprzedawca dostarcza towary przenosząc jednocześnie ryzyko i koszty na kupującego w momencie rozładunku z przybywających środków transportu w miejscu lub punkcie wskazanym w umowie. Jest to jedyna reguła, która nakłada na sprzedawcę obowiązek rozładunku towaru w miejscu dostawy.
DDP – sprzedający ponosi wszystkie koszty i ryzyka związane z towarem aż do momentu dostarczenia go do oznaczonego miejsca przeznaczenia, bez obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia. Kupujący przejmuje ryzyko od momentu dostarczenia towaru.
FAS – reguła stosowana wyłącznie w przypadku transportu wodnego lub śródlądowego. Sprzedający odpowiada za transport oraz ryzyko do momentu dostarczenia towaru do burty statku, bez samego załadunku. Kolejne koszty i ryzyka od tego momentu przechodzą na kupującego. Zaleca się podanie dokładnego punktu załadunku na statek/barkę ponieważ opłaty manipulacyjne są różne w zależności od portu.
FOB – najczęściej stosowana reguła w transporcie morskim, punktem przekazania towaru jest przekroczenie burty statku, sprzedawca ponosi koszty załadunku na statek. Dokumentem dostawy w regule FOB jest morski list przewozowy tzw. Bill of Lading lub inny dokument świadczący przyjęcie towaru. Dalsze ryzyko i koszty ponosi Nabywca.
CFR – koszty ubezpieczenia są w obowiązkach kupującego, przekazanie towaru jest w momencie przekroczenia burty statku podczas załadunku
CIF – sprzedawca opłaca i zawiera umowę ubezpieczenia, ale z minimalnym pokryciem, na rzecz kupującego, opłaca również fracht. Ryzyko sprzedawcy do momentu załadunku
Mam nadzieję, że udało mi się przybliżyć Wam znaczenie reguł transportowych i będzie Wam łatwiej wybierać odpowiednie dla swojej firmy.
A jeżeli już korzystacie to z których? Jakie macie doświadczenia z warunkami Incoterms ?
1 comment
[…] Dodatkowo firmy spedycyjne podlegają Międzynarodowym Konwencjom Transportowym oraz stosują warunki INCOTERMS ( więcej o warunkach transportowych tutaj-> Incoterms 2020) […]